Z dniem 1 czerwca br. wchodzi w życie ustawa  z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie kodeksu postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw. Omawianą ustawą dodano nowe instytucje do postępowania administracyjnego, mające na celu głównie przyspieszenie postępowania, ale także wzmocnienie ochrony interesów strony. Wprowadzono następujące instytucje:

Milczące załatwienie sprawy

Oznacza ono całościowe uwzględnienie żądania strony, jeśli w terminie miesiąca od dnia doręczenia żądania strony, organ nie wyda decyzji lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie lub nie wniesie sprzeciwu w drodze decyzji (milcząca zgoda). Taki tryb dopuszczony jest, jeśli przewidują go przepisy szczególne.

Postępowanie uproszczone

Tak jak w powyższym przypadku, postępowanie uproszczone jest dopuszczalne, jeśli zezwalają na to przepisy szczególne. W takiej sytuacji strona powinna wnieść podanie o wszczęcie postępowania na specjalnym urzędowym formularzu i musi wskazać okoliczności mające znaczenie dla sprawy oraz przedstawić wszystkie dowody i żądania. Po wszczęciu postępowania nie jest już możliwe zgłaszanie nowych żądań i postępowanie dowodowe jest ograniczone do dowodów zgłoszonych przez stronę i dowodów możliwych do ustalenia na podstawie danych, którymi dysponuje organ.

Załatwienie sprawy powinno nastąpić niezwłocznie, nie później niż w terminie miesiąca.

Ponaglenie

Do postępowania administracyjnego wprowadzono również ponaglenia organu administracji publicznej, które strona wnosi do organu wyższego stopnia (gdy takiego nie ma, do organu, który chce ponaglić). Takie ponaglenie organ powinien rozpatrzyć w ciągu 7 dni, stwierdzając czy dopuszczono się bezczynności lub przewlekłości postępowania. Dodatkowo jak dotąd pojęcie przewlekłości i bezczynności nie było zdefiniowane i ich rozumienie opierano na orzecznictwie, jednak omawiana nowelizacja wprowadza definicję tych pojęć w art. 37 § 1 k.p.a.

Mediacja

Ta instytucja pozwala na polubowne załatwienie sprawy przed organem administracji publicznej. Mediacja będzie dobrowolna, strona musi wyrazić zgodę na jej przeprowadzenie. Może trwać do 2 miesięcy, jednak na zgodny wniosek stron może zostać przedłużona o kolejny miesiąc. Mediacja może być wszczęta z inicjatywy strony lub organu administracji publicznej.

Przyjazna interpretacja przepisów

Jeśli nie sprzeciwiając się temu sporne interesy stron albo interesy osób trzecich, a przedmiotem postępowania jest nałożenie obowiązku lub ograniczenie/odebranie uprawnienia stronie i w sprawie występują wątpliwości co do treści normy prawnej, wątpliwości są rozstrzygane na korzyść strony.