INSTRUMENTY WSPARCIA KRYZYSOWEGO – SKUTKI PODATKOWE

Lp.

Nazwa instrumentu

Opis

Skutki podatkowe / ewidencja księgowa

1.

Zwolnienie z ZUS mikro i mali przedsiębiorcy (art. 31zo, Tarcza 1.0 i Tarcza 2.0)

Organ: ZUS

Do 10 ubezpieczonych 100%

10-49 ubezpieczonych 50%

Za III, IV, V 2020

Skutki podatkowe:

Przychody:

Przychody z tytułu zwolnienia z obowiązku opłacania składek ZUS nie są przychodem podatkowym (art. 31zx specustawy z 02.03.2020 r.: „Przychody z tytułu zwolnienia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek, o których mowa w art. 31zo, nie stanowią przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych”).

Koszty podatkowe:

Nieopłacone składki ZUS nie są kosztem podatkowym zarówno:

 – W części finansowej przez pracodawcę: art. 22 ust. 6bb updof oraz art. 15 ust. 4h updop (kosztem są składki zapłacone…), zatem niezapłacone składki ubezpieczeniowe w części finansowanej przez płatnika (pracodawcę) nie są kosztem podatkowym

– W części finansowanej przez pracownika: Składki w części finansowanej przez pracownika mieszczą się w wynagrodzeniu “brutto” i są kosztem na takich samych zasadach jak wynagrodzenie (tzn. niewypłacone wynagrodzenie nie jest kosztem)

Ministerstwo Finansów wskazało, że wynagrodzenie, w części “obejmującej” składki ZUS, finansowane przez pracowników (z których opłacania pracodawca został zwolniony), nie stanowi kosztów uzyskania przychodów pracodawcy – jeżeli więc pracodawca wynagrodzenie w tej części zaliczył już do kosztów uzyskania przychodów, to powinien skorygować koszty podatkowe.

Ewidencja księgowa:

PKPiR (podatkowa księga przychodów i rozchodów):

– zaksięgowanie w kolumnie 12 wynagrodzenia brutto oraz zapis korygujący (ze znakiem minus) wysokość umorzonych (zwolnionych) składek w części przypadającej na pracownika

– zaksięgowanie w kolumnie 13 zapłaconej kwoty składek przypadającej na pracodawcę (50% składek) lub nieujęcie w ogóle umorzonych składek (jeśli umorzenie dot. 100% składek)

lub alternatywnie

zaksięgowanie wypłaconego wynagrodzenia netto, powiększonego o opłacony przez pracodawcę podatek i 50% składek ZUS

Księgi rachunkowe:

Podstawą księgowania jest charakter ulgi – nie mamy do czynienia z dotacją, tylko ze zwolnieniem z opłacenia zobowiązania

Zalecane sposoby ujęcia wynagrodzeń w księgach:

– zaksięgowanie jedynie wypłaconych wynagrodzeń netto powiększonych o PIT pracownika i 50% składek ZUS (jeżeli umorzenie dot. 50%)

lub alternatywnie

– zaksięgowanie pełnego wynagrodzenia brutto oraz przypadających od niego składek ZUS z ujemnym zapisem korygującym (koszty minus) w wys. uzyskanego zwolnienia ze składek ZUS (w części dot. pracodawcy i pracownika)

2.

Świadczenie postojowe (art. 15 zzb, Tarcza 1.0 i Tarcza 2.0)

Organ: ZUS

Dla przedsiębiorców i zleceniobiorców 2.080 zł

Skutki podatkowe:

Przychód:

Świadczenie postojowe stanowi przychód, który na podstawie art. 52m pkt 1 updof został objęty zwolnieniem od podatku dochodowego: „Wolne od podatku dochodowego są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w 2020 r.: 1) świadczenia postojowe, o których mowa w art. 15zq ustawy o COVID-19 (…)”.

Koszty podatkowe:

W razie wydatkowania świadczenia postojowego na opłacenie kosztów związanych z działalnością gospodarczą, pomimo iż świadczenie to jest wolne od podatku, przedsiębiorca może poniesione wydatki uwzględnić w kosztach uzyskania przychodów na ogólnych zasadach.

Stanowisko to znajduje potwierdzenie w odpowiedzi Ministerstwa Finansów: wydatki opłacone za pomocą środków pochodzących ze świadczenia postojowego mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, o ile spełnione zostaną warunki z art. 22 ust. 1 updof.

Ewidencja księgowa:

Nie ewidencjonuje się świadczenia postojowego. Jeśli postojowe trafia na konto działalności gospodarczej powinno być ujęte jako zobowiązanie wobec właściciela.

3.

Dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń mikro i MŚP (art. 15 zzb, Tarcza 1.0.i Tarcza 2.0)

Organ: Starosta/powiatowy urząd pracy / fundusz pracy

Spadek obrotów + dofinansowanie na pracowników

Skutki podatkowe:

Kwestia rozliczenia dla celów podatku dochodowego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników oraz środków na opłacenie składek ZUS należnych od tych wynagrodzeń wzbudza wątpliwości, a mianowicie:

1) czy wartość otrzymanego dofinansowania stanowi przychód podatkowy dla przedsiębiorcy, a jeśli tak, to czy przychód ten podlega opodatkowaniu, czy też korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego?

2) czy wydatki “pokryte” dofinansowaniem stanowią koszty uzyskania przychodów?

Kwalifikacja podatkowa nie rozstrzygnięta przez MF

Stanowisko AFO: Dofinansowane stanowi przychód podatkowy; wydatki z niego sfinansowane – stanowią koszty uzyskania przychodu na zasadach ogólnych

Ewidencja księgowa:

PKPiR:

– zaksięgowanie dofinansowania w poz. 8 (pozostałe przychody) w momencie wpływu na konto

Księgi rachunkowe:

– zaksięgowanie jako pozostałe przychody operacyjne (podatkowe) w momencie wpływu na konto

4.

Dofinansowanie części kosztów samozatrudnionych (art. 15zzc, Tarcza 1.0 i 2.0)

Jw.

Jw. – poz. 3

5.

Świadczenie na rzecz ochrony miejsc pracy (art. 15g, Tarcza 1.o i 2.0)

(przestój, ograniczenie czasu pracy)

Organ: Wojewódzki Urząd Pracy/ FGŚP

Przestój do 50% najniższej krajowej na pracowniku

Ograniczenie czasu pracy – do 40% przeciętnego wynagrodzenia

Skutki podatkowe:

Zaliczki PIT od wynagrodzeń pracowników:

Rozliczenie dla celów PIT “obniżonego” wynagrodzenia pracownika, w odniesieniu do którego pracodawca uzyskał dofinansowanie, w związku z przestojem ekonomicznym/obniżeniem wymiaru czasu pracy, dokonywane jest na tych samych zasadach, jak w przypadku “normalnych” wynagrodzeń za pracę. Zaliczki na podatek dochodowy od takich wynagrodzeń opłacane są z uwzględnieniem finansowanych przez pracownika składek na ubezpieczenia społeczne i składki na ubezpieczenie zdrowotne, z tym, że od niższej kwoty wynagrodzenia. Pobrane przez pracodawcę składki na ubezpieczenia społeczne, w części finansowanej przez pracownika, pomniejszają dochód stanowiący podstawę obliczenia zaliczki na PIT pracownika, natomiast pobrana składka na ubezpieczenie zdrowotne (w wysokości 7,75% podstawy wymiaru tej składki) pomniejsza zaliczkę na podatek dochodowy.

Skutki podatkowe u pracodawcy

Brak szczegółowych regulacji w przepisach specustawy ani też w obu ustawach o podatku dochodowym. Możliwe rozwiązania:

1) zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wartość wynagrodzenia (obniżonego) pracownika oraz składki ZUS od tych wynagrodzeń, w części finansowanych przez pracodawcę, a w momencie otrzymania dofinansowania wykazać przychód podatkowy, lub

2) wartość wynagrodzenia w części “objętej” dofinansowaniem nie stanowi kosztu podatkowego, a otrzymane dofinansowanie nie stanowi przychodu podatkowego, jako zwrot wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów (art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o PDOP i art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o PDOF)

Ze stanowiska Ministerstwa Finansów, można wysnuć wniosek, że oba warianty są dopuszczalne: “(…) Dlatego należy uznać, że wsparcie przedsiębiorców w formie dofinansowania wynagrodzeń i składek ZUS co do zasady będzie stanowić przychód z prowadzonej działalności gospodarczej podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Jednocześnie, skoro kwota dofinansowania stanowi przychód, to wydatki nią sfinansowane mogą stanowić koszty uzyskania przychodu, o ile spełniają warunki wskazane w art. 22 ustawy PIT i w art. 15 ustawy (…) o podatku dochodowym od osób prawnych (zwanej dalej “ustawą CIT”). Natomiast w przypadku, kiedy wynagrodzenie pracowników oraz należne od nich składki na ubezpieczenia społeczne w części, w jakiej zostały dofinansowane, nie zostały zaliczone do kosztów podatkowych, dofinansowanie tych kosztów nie stanowi też przychodu podatkowego (art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy PIT i art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy CIT).”

Stanowisko AFO: Dofinansowane stanowi przychód podatkowy; wydatki z niego sfinansowane – koszty uzyskania przychodu na zasadach ogólnych

Ewidencja księgowa:

PKPiR:

– zaksięgowanie dofinansowania w poz. 8 (pozostałe przychody) w momencie wpływu na konto

Księgi rachunkowe:

– zaksięgowanie jako pozostałe przychody operacyjne (podatkowe) w momencie wpływu na konto

6.

Pożyczka dla mikro przedsiębiorców (art. 15 zzd, Tarcza 1.0. i 2.0)

Organ: Powiatowy Urząd Pracy

Do 5.000 zł

Umarzana, jeżeli zachowa się działalność przez 3 miesiące

Skutki podatkowe:

Przychód z tytułu umorzenia pożyczki:

Zasadniczo umorzenie pożyczki skutkuje powstaniem przychodu podatkowego. W przypadku jednak umorzenia mikropożyczki nie dochodzi do powstania przychodu podatkowego – art. 15zzd ust. 10 specustawy: „10. Przychód z tytułu umorzenia pożyczki na zasadach, określonych w ust. 7, nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych”

Koszty uzyskania przychodu:

Wydatki sfinansowane z pożyczki stanowią koszty uzyskania przychodu na zasadach ogólnych

Ewidencja księgowa:

PKPiR:

– wpływ pożyczki – nie księguje się; umorzenie pożyczki – nie księguje się;

Księgi rachunkowe:

– wpływ pożyczki – zaksięgowanie na koncie rozrachunkowym (pożyczki z funduszu pracy); umorzenie pożyczki – ujęcie w pozostałych przychodach operacyjnych (niepodatkowych)

7.

Instrumenty wsparcia Agencja Rozwoju Przemysłu MŚP

– refinansowanie umów leasingowych dla transportu

– pożyczki obrotowe

– pożyczki a finansowanie wynagrodzeń dla MŚP

Skutki podatkowe:

Refinansowanie umów leasingowych – otrzymane refinansowanie stanowi przychód podatkowy; wydatki sfinansowane z tego instrumentu –  koszt podatkowy na zasadach ogólnych

Pożyczki – otrzymane nie stanowią przychodu; przychód podatkowy w momencie umorzenia; wydatki sfinansowane z pożyczki – koszty podatkowe na zasadach ogólnych

Ewidencja księgowa:

PKPiR:

– refinansowanie – zaksięgowanie dofinansowania w poz. 8 (pozostałe przychody) w momencie otrzymania

– pożyczki – wpływu pożyczki nie księguje się; umorzenie pożyczki – zaksięgowanie w poz. 8 (pozostałe przychody podatkowe);

Księgi rachunkowe:

– refinansowanie – zaksięgowanie jako pozostałe przychody operacyjne (podatkowe) w momencie otrzymania

– wpływ pożyczki– zaksięgowanie na koncie rozrachunkowym; umorzenie pożyczki – ujęcie w pozostałych przychodach operacyjnych (podatkowych)

8.

Polski Fundusz Rozwoju – subwencja finansowa

Subwencja finansowa, może być umorzona w 25% do 75%

Skutki podatkowe:

Otrzymanie subwencji – brak przychodu:

Zdaniem MF – taka subwencja powinna być – na potrzeby PIT/CIT – traktowana jak pożyczka. Jej otrzymanie i zwrot nie wywołuje więc żadnych skutków na gruncie tego podatku. Zwrot subwencji – neutralny podatkowo, tzn. zwrócona subwencja nie stanowi kosztu podatkowego

Koszty sfinansowane z subwencji:

Kwalifikowane są do kosztów uzyskania przychodów na ogólnych zasadach. Wszystkie więc wydatki, które zostały pokryte ze środków przekazanych przez PFR, podlegają zaliczeniu do kosztów podatkowych, jeżeli spełniają ogólne przesłanki wynikające z ustaw podatkowych do takiej ich kwalifikacji.

Umorzenie subwencji (pożyczki):

Obecnie nie ma przepisu, który zwalniałby z opodatkowania przychód powstały w związku z ewentualnym umorzeniem ww. subwencji.

Na gruncie aktualnych przepisów do przychodów zalicza się wartości umorzonych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek. PFR wyjaśnił, że udzielane przez niego subwencje finansowe od strony formalnej odpowiadają pożyczkom. Umorzenie kwoty pożyczki stanowi więc przysporzenie dla przedsiębiorcy, z którym prawo podatkowe wiąże powstanie zobowiązania podatkowego. Przy czym Ministerstwo Finansów we współpracy z PFR rozważa możliwość dokonania w 2021 r. częściowego zwolnienia z podatku dokonanych umorzeń.

PCC:

MF wyjaśniło, że kwota uzyskanego finansowania nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Ewidencja księgowa:

PKPiR:

– wpływ subwencji – nie księguje się; umorzenie subwencji – zaksięgowanie w poz. 8 (pozostałe przychody podatkowe);

Księgi rachunkowe:

– wpływ subwencji – zaksięgowanie na koncie rozrachunkowym (subwencja z PFR); umorzenie subwencji – ujęcie w pozostałych przychodach operacyjnych (podatkowych)

9.

Dolnośląski Pakiet Gospodarczy MŚP

-dofinansowanie wynagrodzeń

– preferencyjne pożyczki

– uproszczenie w ramach rozliczeń dotacji

– zawieszenie spłat pożyczek

Skutki podatkowe:

Dofinansowanie wynagrodzeń – stanowi przychód podatkowy; wydatki sfinansowane z tego instrumentu –  koszt podatkowy na zasadach ogólnych

Pożyczki – otrzymane nie stanowią przychodu; przychód podatkowy w momencie umorzenia; wydatki sfinansowane z pożyczki – koszty podatkowe na zasadach ogólnych

Ewidencja księgowa:

PKPiR:

– dofinansowanie – zaksięgowanie dofinansowania w poz. 8 (pozostałe przychody) w momencie otrzymania

– pożyczki – wpływu pożyczki nie księguje się; umorzenie pożyczki – zaksięgowanie w poz. 8 (pozostałe przychody podatkowe);

Księgi rachunkowe:

– dofinansowanie – zaksięgowanie jako pozostałe przychody operacyjne (podatkowe) w momencie otrzymania

– wpływ pożyczki– zaksięgowanie na koncie rozrachunkowym; umorzenie pożyczki – ujęcie w pozostałych przychodach operacyjnych (podatkowych)

10.

Wrocławski Pakiet Pomocowy (pomoc de minimis)

– ulgi podatkowe

– ulga cywilnoprawna

– czynsz za 1 zł

– darmowy ogródek gastronomiczny

– zwolnienie w podatku od nieruchomości

Skutki podatkowe:

Ulgi podatkowe – nie stanowią przychodów podatkowych – zgodnie z ustawą o PIT i ustawą o CIT – do przychodów nie zalicza się zwróconych, umorzonych lub zaniechanych podatków i opłat stanowiących dochody budżetu państwa albo budżetów jednostek samorządu terytorialnego, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

11.

Bank Gospodarstwa Krajowego

– gwarancje kredytowe

– dofinansowanie spłaty odsetek

Skutki podatkowe:

Uchwalona przez Sejm ustawa o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw ma na celu poprawę sytuacji przedsiębiorców dotkniętych skutkami rozprzestrzeniania się epidemii koronawirusa.

Ministerstwo Finansów informuje, że: “Dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 nie będą stanowić przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o podatku dochodowym od osób prawnych.

Pomoc dedykowana przedsiębiorcom w formie dopłat jest jednym z instrumentów wsparcia w walce ze skutkami epidemii koronawirusa i nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem PIT i CIT.

Ewidencja księgowa:
Zatem otrzymane dofinansowanie należy ująć w księgach rachunkowych w pozycji pozostałe przychody operacyjne – niepodatkowe.