Poniżej przedstawione zostaną najważniejsze zmiany, które wprowadza ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023 poz. 1059 tzw. pakiet SLIM VAT 3).
SPIS TREŚCI
I.ZMIANY W PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG
1.Status małego podatnika dla celów VAT (art. 2 pkt 25 lit. a ustawy o VAT)
2. Zmiany w zakresie kursów przeliczeniowych dla faktur korygujących wystawianych w walucie obcej
3.Prawo do zastosowania stawki 0% VAT przy WDT (art. 42 ust. 12a ustawy o VAT)
4. Najważniejsze zmiany w WIS
4.1.Zmiany elementów decyzji
4.2.Rozszerzenie katalogu podmiotów uprawnionych o wystąpienie do WIS
4.3.Likwidacja opłaty od wniosku do WIS
4.4. Nadanie nowych uprawnień organowi właściwemu w sprawach o WIS
4.5. Zakres mocy wiążącej WIS
4.6. Definicja okresu ważności WIS
4.7. Zmiana przepisów dotyczących ochrony podatników w zakresie wniosku WIS
4.8.Warunki odmowy wydania wniosku o WIS (art. 42g ust. 3 ustawy o VAT)
4.9.Wygaśnięcie WIS w przypadkach niezgodności WIS z przepisami prawa podatkowego (art. 42h ust. 1 ustawy o VAT)
4.10. Zwiększony zakres kompetencji Dyrektora KIS w zakresie WIS
4.11. Zamieszczanie w BIP MF wydanych WIS oraz innych decyzji związanych z WIS (art. 41i ustawy o VAT)
5.Zmiany w imporcie towarów przywożonych w bagażu osobistym (art. 56 ust. 5 ustawy o VAT)
6. Zmiana zasad odliczania VAT w przypadku WNT (art. 86 ustawy o VAT)
7. Zmiany dotyczące uzgadniania prognozy proporcji lub prognozy prewspółczynnika (art. 86 ust. 2e oraz art. 90 ust. 8, 10d i 10f ustawy o VAT)
8.Zwrot VAT w terminie 15 dni (art. 87 ust. 6e, 6m i 6n, art. 146k ustawy o VAT)
8.1.Zmiana warunków określonych dla podatników uprawnionych do otrzymania zwrotu VAT
8.2. Zmiany ,,czasowe’’ umożliwiające podatnikom korzystanie z szybszego zwrotu VAT
8.3.Inne zmiany w zakresie zwrotu podatku VAT w terminie 15-dniowym
9.Zmiana zasad ustalania o przyjęciu proporcji w wysokości 100% (art. 90 ust. 10 pkt 1, ust. 12 ustawy o VAT)
10.Rezygnacja z korekty rocznej (art. 91 ust. 1, 1a i 1b oraz art. 22 ustawy nowelizującej)
11.Faktury do e-paragonów (art. 106h ust. 1 i 3 ustawy o VAT)
12.Zmiana w zakresie odpowiedzialności solidarnej osób trzecich (art. 108a ust. 6 ustawy o VAT)
13. Zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności (art. 108c ustawy o VAT)
14.Ulga na zakup kasy (art. 111 ust. 5a i 5b ustawy o VAT)
15. Rezygnacja z drukowania dokumentów kasowych (art. 111 ust. 3a pkt 8, ust. 7a pkt 1, art. 111b ust. 3 pkt 2, art. 145a ust. 15 pkt 1 ustawy o VAT)
16. Sankcje VAT
17.Sprzedaż TAX FREE (art. 129 ust. 2 ustawy o VAT)
18.Korekta deklaracji złożonych w systemie OSS i IOSS (art. 130c ust. 8, art. 133 ust. 8 i art. 138g ust. 8 ustawy o VAT)
II.ZMIANY W PODATKU DOCHODOWYM OD OSÓB FIZYCZNYCH/PRAWNYCH 1.Przesunięcie terminów rozpoczęcia przesyłania plików JPK w zakresie podatków dochodowych
2.Ulga rehabilitacyjna (art. 26 ust. 7e ustawy o PIT)
3.Ulga na dzieci (dot. dziecka z niepełnosprawnością (art. 27f ust. 2e ustawy o PIT)
III.ZMIANY W PODATKU OD SPADKÓW I DAROWIZN
1.Podwyższenie kwoty wolnej od podatku od spadków i darowizn
IV. ZMIANY W ZRYCZAŁTOWANYM PODATKU DOCHODOWYM OD NIEKTÓRYCH PRZYCHODÓW OSIĄGANYCH PRZEZ OSOBY FIZYCZNE
1.Ryczałt od przychodów z najmu prywatnego
I. ZMIANY W PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG
1. Status małego podatnika dla celów VAT (art. 2 pkt 25 lit. a ustawy o VAT)
• W ramach zmian 3 został podwyższony limit uprawniający do posiadania statusu małego podatnika z 1.200.000 euro do 2.000.000 euro. Tym samym limit małego podatnika dla VAT i podatku dochodowego będzie taki sam.
2. Zmiany w zakresie kursów przeliczeniowych dla faktur korygujących wystawianych w walucie obcej
Nowelizacja wprowadziła określenie zasad stosowania kursu przeliczeniowego dla faktur korygujących, w przypadku gdy pierwotna faktura została wystawiona w walucie obcej.
2.1. Po pierwsze przypadku zmiany podstawy opodatkowania, gdy kwoty stosowane do jej określenia określone w walucie obcej uległy zmianie, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu danej waluty obcej przyjętego do przeliczenia kwot stosowanych do określenia podstawy opodatkowania przed jej zmianą (art. 31b ust.1 ustawy o VAT). Przykładowo podatnik, który zastosował dla świadczonej usługi kurs z 1 października 2021 r., ten sam kurs zastosuje w przypadku wystawienia faktury korygującej pierwotne rozliczenie (dotyczy to korekt in plus oraz in minus).
2.2. W sytuacji gdy podatnik zgodnie z art. 106j ust. 3 ustawy o VAT zdecyduje się na wystawienie zbiorczej faktury korygującej, z tytułu opustu lub obniżki ceny, nie będzie wówczas musiał stosować pierwotnego kursu zastosowanego do każdej z korygowanych transakcji. Przeliczenia na złote wskazanych w fakturze kwot określonych w walucie obcej podatnik będzie mógł dokonać według:
a) kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski (dalej NBP) na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej albo
b) ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny (dalej EBC) na ostatni dzień poprzedzający dzień wystawienia tej faktury korygującej, przy czym w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z za stosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro (art. 31b ust.2 ustawy o VAT).
2.3. Warto mieć na uwadze, że przepisy art. 31b ust. 1–2ustawy o VAT nie będą miały zastosowania w przypadku korekt dokonywanych przez podatników stosujących przeliczenie z podatku dochodowego ( art. 31a ust. 2a–2d ustawy o VAT).
• Podatnik, który do przeliczenia kwot stosowanych do określenia podstawy opodatkowania określonych w walucie obcej wybrał zasady z podatku dochodowego, powinien stosować je również w przypadku ustalenia kursu do przeliczenia stosowanego przy korekcie, z wyłączeniem sytuacji, w której dla danej transakcji nie można zastosować przeliczenia kursu waluty obcej z podatku dochodowego (art. 31b ust.4 ustawy o VAT).
2.4. Doprecyzowane zostały również zasady stosowania kursu walutowego w przypadku przyznania opustu lub obniżki i otrzymania przez podatnika zbiorczej faktury korygującej takie transakcje, dokonane w warunkach, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4–5 ustawy o VAT, oraz w przypadku dokonania przez tego podatnika wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.
• Podatnik nie będzie zobowiązany stosować pierwotnego kursu w odniesieniu do każdej z korygowanych transakcji. Jeżeli wystawiona zostanie faktura zbiorcza korygująca dokonane w danym okresie transakcje, podatnik będzie mógł dokonać przeliczenia na złote kwot określonych w walucie obcej wykazanych na tej fakturze:
a) według kursu średniego waluty obcej (NBP) na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej,
b) ostatniego kursu wymiany EBC na ostatni dzień poprzedzający dzień wystawienia tej faktury, przy czym w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro (art. 31b ust. 3 ustawy o VAT).
3. Prawo do zastosowania stawki 0% VAT przy WDT (art. 42 ust. 12a ustawy o VAT)
• Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami, jeżeli podatnik w określonym czasie nie posiada wymaganych dokumentów potwierdzających WDT, obowiązany jest wykazać w ewidencji taką transakcję jako dostawę krajową (z zastosowaniem właściwej stawki VAT). Późniejsze otrzymanie dokumentów potwierdzających dokonanie WDT uprawnia zaś podatnika do skorygowania tego rozliczenia i zastosowania stawki 0% VAT. W takim przypadku aktualnie przepisy zobowiązują podatnika do wykazania WDT w rozliczeniu za okres, w którym dostawa została dokonana.
• W wyniku zmian podatnik będzie miał prawo do skorygowania WDT w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy.
4. Najważniejsze zmiany w WIS
4.1. Zmiany elementów decyzji
W zmienianym art 42a pkt 3 ustawy o VAT wskazano elementy decyzji wydawanych dla celów określonych w art. 42b ust. 4 ustawy o VAT, czyli wykorzystania WIS na potrzeby innych niż dotyczące stawki VAT przepisów ustawy o VAT i przepisów wykonawczych do tej ustawy. Katalog ten nie będzie więc zawierał stawki podatku VAT.
4.2. Rozszerzenie katalogu podmiotów uprawnionych o wystąpienie do WIS
Dodatkowo rozszerzeniu ulegnie katalog podmiotów uprawnionych do wystąpienia z wnioskiem o wydanie WIS (art. 42b ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o VAT). O WIS będą mogły wystąpić:
• podmioty publiczne w rozumieniu ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym – w zakresie mającym wpływ na sposób obliczenia wynagrodzenia w związku z zawieraną umową o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz
• zamawiający w rozumieniu ustawy z dnia 21 października 2016 r. o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi – w zakresie mającym wpływ na sposób obliczenia wynagrodzenia koncesjonariusza wraz z ewentualną płatnością od zamawiającego w związku z zawieraną umową koncesji na roboty budowlane lub usługi.
4.3. Likwidacja opłaty od wniosku do WIS
• Nowelizacja wprowadziła likwidację opłaty należnej od wniosku o wydanie WIS w wysokości 40 zł. (uchylenie art. 42b ust. 2 pkt 4 i ust. 6, art. 42d, art. 42f).
4.4. Nadanie nowych uprawnień organowi właściwemu w sprawach o WIS
• Zmiana polega na nadaniu uprawnień organowi do wezwania do uzupełnienia wniosku o wydanie WIS o dokumenty odnoszące się do towaru, usługi lub świadczenia kompleksowego niezbędne do dokonania właściwej ich klasyfikacji. W przypadku niedostarczenia wymaganych dokumentów w określonym terminie (7 dni od dnia doręczenia wezwania) organ wydający WIS wyda postanowienie o pozostawieniu wniosku o wydanie WIS bez rozpatrzenia, na które służy wnioskodawcy zażalenie (dodany art. 42b ust. 7a ustawy o VAT).
• Dodatkowo zgodnie z przepisem art. 42b ust. 8 ustawy o VAT organ wydający WIS, w przypadku stwierdzenia konieczności przeprowadzenia dodatkowych badań towaru, gdy jest to niezbędne dla dokonania prawidłowej klasyfikacji towaru, może wezwać wnioskodawcę do dostarczenia, w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, próbki towaru. W przypadku niedostarczenia próbki towaru w terminie określonym w wezwaniu organ wydający WIS wydaje postanowienie o pozostawieniu wniosku o wydanie WIS bez rozpatrzenia (art. 42b ust. 8 ustawy o VAT).
4.5. Zakres mocy wiążącej WIS
• WIS wiąże organy podatkowe oraz podatnika, dla którego wydano WIS, w odniesieniu do dostawy, importu i wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów oraz świadczenia usług dokonanych w okresie ważności WIS (art. 42c ust. 1 ustawy o VAT).
4.6. Definicja okresu ważności WIS
• Precyzyjnie zdefiniowane zostało co należy rozumieć pod pojęciem okresu ważności WIS (art. 42ha ustawy o VAT)
• W uproszczeniu pojęcie okresu ważności oznacza, że okres 5 lat na jaki jest wydawana WIS ulega skróceniu w wyniku zmiany, uchylenia lub wygaśnięcia tej WIS.
4.7. Zmiana przepisów dotyczących ochrony podatników w zakresie wniosku WIS
• Zgodnie z obecnie obowiązującym art. 42c ust. 2 ustawy o VAT w przypadku zmiany lub uchylenia WIS podatnik, dla którego została ona wydana, może zastosować się do wydanej dla niego WIS przez okres do końca okresu rozliczeniowego następującego po okresie rozliczeniowym, w którym nastąpiła zmiana/uchylenie WIS. W tym zakresie będzie on objęty ochroną, o której mowa w art. 14k–14m Ordynacji podatkowej (art. 42c ust. 2).
• Nowe przepisy art. 42c ust. 2a–2d modyfikują obowiązujące w tym zakresie zasady i przewidują „wyłączenie” mocy wiążącej WIS i zastąpienie jej ochroną, o której mowa w art. 14k–14m Ordynacji podatkowej.
4.8. Warunki odmowy wydania wniosku o WIS (art. 42g ust. 3 ustawy o VAT)
• Wprowadzenie tej regulacji będzie stanowiło podstawę prawną do wydania rozstrzygnięcia w formie decyzji odmawiającej wydania WIS w sytuacji, gdy przedmiot wniosku o wydanie WIS nie będzie spełniał przesłanek określonych w art. 42b ust. 5 pkt 2 ustawy o VAT.
• Zgodnie ze wskazanym przepisem przedmiotem wniosku o WIS mogą być towary lub usługi, które w ocenie wnioskodawcy razem składają się na jedną czynność podlegającą opodatkowaniu (świadczenie kompleksowe).
4.9. Wygaśnięcie WIS w przypadkach niezgodności WIS z przepisami prawa podatkowego (art. 42h ust. 1 ustawy o VAT)
Wygaśnięcie WIS nastąpi w sytuacji, gdy w wyniku zmian w przepisach ustawy o VAT lub przepisach wykonawczych wydanych na jej podstawie zmieni się klasyfikacja towaru albo usługi według odpowiedniej klasyfikacji lub stawka podatku właściwa dla towaru albo usługi lub podstawa prawna wskazanej w WIS stawki podatku.
4.10. Zwiększony zakres kompetencji Dyrektora KIS w zakresie WIS
• Znowelizowany przepis art. 42h ust. 3 ustawy o VAT zwiększa kompetencje Dyrektora KIS w zakresie wszczęcia postępowania w celu zmiany ostatecznej WIS i przyznaje kompetencje do uchylenia ostatecznej WIS. Zasadniczo to Dyrektor KIS będzie dokonywał wszystkich zmian i uchyleń WIS. W przypadku wystąpienia albo uzasadnionego przypuszczenia wystąpienia przesłanek powodujących nieprawidłowość WIS, w tym jej niezgodność z prawem, Dyrektor KIS będzie wszczynał z urzędu postępowanie w sprawie zmiany albo uchylenia ostatecznej WIS.
4.11. Zamieszczanie w BIP MF wydanych WIS oraz innych decyzji związanych z WIS (art. 41i ustawy o VAT)
• Proponowane zmiany sprowadzają się do zamieszczania w BIP MF wydanych WIS oraz decyzji o zmianie WIS, uchyleniu WIS oraz odmowie wydania WIS, o której mowa w art. 42g ust. 3 ustawy o VAT. W projektowanym brzmieniu przepisu proponuje się odstąpienie od obowiązku zamieszczania w BIP MF danych, które zawarte są w zanonimizowanym wniosku o wydanie WIS.
5. Zmiany w imporcie towarów przywożonych w bagażu osobistym (art. 56 ust. 5 ustawy o VAT)
• Doprecyzowano, że za bagaż osobisty nie uznaje się paliw innych niż paliwo znajdujące się w standardowym zbiorniku dowolnego pojazdu silnikowego oraz paliwo znajdujące się w przenośnym kanistrze, którego ilość nie przekracza 10 litrów.
6. Zmiana zasad odliczania VAT w przypadku WNT (art. 86 ustawy o VAT)
• Prawo do odliczenia VAT z tytułu WNT przysługuje obecnie w okresie rozliczeniowym, w którym podatnik wykazuje VAT należny m.in. pod warunkiem, że podatnik otrzyma fakturę dokumentującą taką transakcję w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy.
• Zgodnie ze zmianami faktura nie będzie formalnym warunkiem odliczenia podatku w przypadku WNT. Powyższe spowoduje, iż podatek naliczony i należny z tytułu WNT będą zawsze rozliczane dokładnie w tym samym okresie rozliczeniowym.
7. Zmiany dotyczące uzgadniania prognozy proporcji lub prognozy prewspółczynnika (art. 86 ust. 2e oraz art. 90 ust. 8, 10d i 10f ustawy o VAT)
• Aktualnie wymóg uzgadniania z naczelnikiem urzędu skarbowego prognozy w formie protokołu w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego do odliczenia funkcjonuje na gruncie art. 86 ust. 2e ustawy o VAT (tzw. prewspółczynnik) oraz na gruncie art. 90 ust. 8 ustawy o VAT (proporcja odliczenia).
• Nowelizacja zmieniła zasady ustalania proporcji szacunkowej oraz preproporcji. Podatnicy przyjmą proporcję wyliczoną bez uzgadniania z naczelnikiem US. Jednak będą obowiązani zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o przyjętej proporcji.
8. Zwrot VAT w terminie 15 dni (art. 87 ust. 6e, 6m i 6n, art. 146k oraz przepis przejściowy
8.1. Zmiana warunków określonych dla podatników uprawnionych do otrzymania zwrotu VAT
• Nastąpi zmiana warunków określonych dla podatników uprawnionych do otrzymania zwrotu VAT w terminie 15 dni (tzw. podatników bezgotówkowych) poprzez skrócenie okresu i obniżenie progu kwotowego sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kas online w miesiącach poprzedzających okres złożenia wniosku o zwrot VAT – do odpowiednio 6 kolejnych miesięcy i limitu kwotowego 40 tys. zł (aktualnie limit ten wynosi 50 tys. zł, natomiast wymagany okres prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas online to 12 kolejnych miesięcy).
8.2. Zmiany ,,czasowe’’ umożliwiające podatnikom korzystanie z szybszego zwrotu VAT
Obok zmian mających charakter stały przewidziano również zmiany o charakterze czasowym umożliwiające podatnikom korzystanie z preferencji szybszego zwrotu VAT po spełnieniu wprowadzonych przejściowo (w okresie 2 lat) obniżonych progów dla 2 ekonomicznych warunków zwrotu. Zgodnie ze zmianami do art. 146k ustawy o VAT w okresie dwóch lat od wejścia w życie zmienionych przepisów podatnik ma możliwość skorzystania z preferencyjnych warunków zwrotu VAT pod warunkiem, że:
• udział procentowy łącznej wartości sprzedaży wraz z podatkiem zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kas rejestrujących (online lub wirtualnych), w danym okresie rozliczeniowym w całkowitej wartości sprzedaży wraz z podatkiem dokonanej przez podatnika w danym okresie rozliczeniowym, był nie niższy niż 70% (po okresie dwóch lat warunek wzrośnie do wymaganych 80%),
• udział procentowy otrzymanych płatności zrealizowanych z wykorzystaniem instrumentów płatniczych, w tym również przy użyciu usługi polecenia przelewu w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, z tytułu sprzedaży wraz z podatkiem, zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kas rejestrujących (online lub wirtualnych), dokumentowanej paragonami z oznaczeniem, z którego wynika, że płatność została dokonana przy użyciu karty płatniczej, przez wykonanie płatności mobilnej lub usługi polecenia przelewu, zgodnym z formą otrzymanej płatności, w stosunku do łącznej wartości sprzedaży wraz z podatkiem zaewidencjonowanej przy zastosowaniu tych kas w danym okresie rozliczeniowym, był nie niższy niż 55% (po okresie dwóch lat warunek wzrośnie do wymaganych 80%).
• We wskazanym okresie do łącznej wartości sprzedaży wraz z podatkiem zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kas rejestrujących, o której mowa w art. 146k ust. 1 pkt 1 i 2, nie wlicza się wartości sprzedaży dokumentowanej fakturami, o których mowa w art. 106h ust. 2 i ustala w oparciu o dane gromadzone w Centralnym Repozytorium Kas (art. 146k ust. 2). Natomiast całkowitą wartość sprzedaży wraz z podatkiem, o której mowa w art. 146k ust. 1 pkt 1, ustala się w oparciu o dane z JPK_VAT (dodany art. 146k ust. 3).
8.3. Inne zmiany w zakresie zwrotu podatku VAT w terminie 15-dniowym
• Dodane przepisy art. 87 ust. 6m i 6n ustawy o VAT stanowią doprecyzowanie zasad proceduralnych dotyczących zwrotu VAT w terminie 15-dniowym.
• Z kolei przepisy art. 87 ust. 6j–6l ustawy o VAT stanowią szczególną zasadę doręczania postanowień o przedłużeniu terminu 15-dniowego zwrotu VAT albo decyzji o odmowie dokonania zwrotu VAT w terminie 15 dni. Przewidują one fikcję doręczenia dla przypadków, gdy takie postanowienie lub decyzja nie zostaną podjęte albo odebrane w terminie 4 dni od dnia określonego w ust. 6j pkt 1–3 ustawy o VAT.
9. Zmiana zasad ustalania o przyjęciu proporcji w wysokości 100% (art. 90 ust. 10 pkt 1, ust. 12 ustawy o VAT)
• Zmiana w art. 90 ust. 10 pkt 1 polega na zwiększeniu kwoty pozwalającej na uznanie, że proporcja określona przez podatnika wynosi 100%, w sytuacji gdy proporcja ta przekroczyła u niego 98%, z obecnych 500 zł do 10 000 zł.
• Dodatkowo zgodnie z przepisami przejściowymi (art. 21 ustawy nowelizującej) możliwość korzystania z podwyższonego limitu 10 tys. zł zostanie rozszerzona na cały 2023 r. Oznacza to, że podatnicy, w związku z przepisem przejściowym będą mogli na 2024 r. ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a i art. 90 ust. 3, oraz dokonać korekty kwoty podatku odliczonego, o której mowa w art. 90c ust. 1 i art. 91 ust. 1, po zakończeniu 2023 r., z zastosowaniem zmienianego przepisu art. 90 ust. 10 pkt 1 w nowym brzmieniu już od 1 stycznia 2023 r. Takie samo prawo będzie dotyczyło podatników, którzy dla ustalania na 2025 r. proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a, przyjmą dane za 2023 r. zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 86 ust. 22, oraz którzy przy dokonywaniu korekty kwoty podatku odliczonego, o której mowa w art. 90c ust. 1, po zakończeniu 2024 r. uwzględnią dane za 2023 r. zgodnie z art. 90c ust. 2.
10. Rezygnacja z korekty rocznej (art. 91 ust. 1, 1a i 1b oraz art. 22 ustawy nowelizującej)
• Wprowadzono możliwość rezygnacji z dokonania korekty rocznej, jeżeli różnica między proporcją wstępną a proporcją ustaloną dla zakończonego roku podatkowego nie przekroczy dwóch punktów procentowych. Pierwszy raz podatnik będzie mógł skorzystać z tej możliwości w przypadku korekty za 2023 r.
11. Faktury do e-paragonów (art. 106h ust. 1 i 3 ustawy o VAT)
• Uregulowano zasady wystawiania faktur do paragonów elektronicznych. W przypadku gdy podatnik wyda e-paragon, a następnie wystawi fakturę zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej, to będzie obowiązany pozostawić w swojej dokumentacji numer dokumentu oraz numer unikatowy kasy rejestrującej zawarty na e-paragonie.
12. Zmiana w zakresie odpowiedzialności solidarnej osób trzecich (art. 108a ust. 6 ustawy o VAT)
• Nowelizacją wprowadzono możliwość uwolnienia się od odpowiedzialności za niezapłacony VAT w przypadku zmiany podatnika nabywającego wierzytelność (faktora).
13. Zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności (art. 108c ustawy o VAT)
• W art. 108c ustawy o VAT nastąpiła zmiana zgodnie z którą uprawnienia wynikające z zastosowania mechanizmu podzielonej płatności (niestosowanie sankcji VAT oraz podwyższonych odsetek od zaległości) będą stosowane również w przypadku, gdy zapłata kwoty odpowiadającej kwocie podatku wynikającej z otrzymanej faktury zostanie dokonana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności przez podatnika innego niż wskazany na fakturze, np. przez faktora (przykładowo w faktoringu odwróconym).
14. Ulga na zakup kasy (Art. 111 ust. 5a i 5b ustawy o VAT)
• Podatnicy zwolnieni od podatku, aby uzyskać zwrot kwoty wydanej na zakup kasy rejestrującej, o której mowa w art. 111 ust. 4 ustawy o VAT, muszą złożyć w miesiącu następującym po miesiącu, w którym rozpoczęli prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej, wniosek w tej sprawie do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, a organ obowiązany jest wydać decyzję. Po zmianie przepisów, jeżeli prawidłowość wniosku o zwrot kwoty określonej w art. 111 ust. 4 ustawy o VAT nie budzi wątpliwości, organ podatkowy dokona jej zwrotu bez wydawania decyzji. W takim przypadku wniosek złożony przez podatnika wywołuje skutki prawne.
15. Rezygnacja z drukowania dokumentów kasowych (art. 111 ust. 3a pkt 8, ust. 7a pkt 1,art. 111b ust. 3 pkt 2, art. 145a ust. 15 pkt 1)
Nowelizacja rozszerzyła zakres dokumentów, które nie muszą być drukowane. Rozwiązanie to będzie miało zastosowanie tylko do kas online, w tym kas wirtualnych.
16. Sankcje VAT
• Wprowadzono możliwość ustalenia wysokości dodatkowego zobowiązania według uznania organu podatkowego. Jednocześnie ustawodawca wskazał wytyczne, jakimi powinien kierować się organ, wymierzając dodatkowe zobowiązanie, oraz ustalił górne granice sankcji. W zależności od okoliczności, sankcje wyniosą do 30%, 20% albo 15% (art. 112b ust. 1,2 oraz ust 2a ustawy o VAT)
• W tym zakresie przewidziano (art. 112b ust. 2b ustawy o VAT), że wymierzając dodatkowe zobowiązanie podatkowe, naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego bierze pod uwagę:
1) okoliczności powstania nieprawidłowości,
2) rodzaj i stopień naruszenia ciążącego na podatniku obowiązku, które skutkowało powstaniem nieprawidłowości,
3) rodzaj, stopień i częstotliwość stwierdzanych dotychczas nieprawidłowości dotyczących nieprzedawnionych zobowiązań w podatku,
4) kwotę stwierdzonych nieprawidłowości, w tym kwotę zaniżenia zobowiązania podatkowego, kwotę zawyżenia zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe,
5) działania podjęte przez podatnika po stwierdzeniu nieprawidłowości w celu usunięcia skutków nieprawidłowości.
• Dodatkowo warto mieć na uwadze, że w przypadkach, o których mowa w art. 112b ust. 1 pkt 1, ust. 2 pkt 1 oraz ust. 2a, w zakresie, w jakim nieprawidłowość była skutkiem celowego działania podatnika lub jego kontrahenta, o którym podatnik miał wiedzę, i wynika w całości lub w części z obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktury, która:
✓ została wystawiona przez podmiot nieistniejący,
✓ stwierdza czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności,
✓ podaje kwoty niezgodne z rzeczywistością – w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
✓ potwierdza czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i art. 83 Kodeksu cywilnego – w części dotyczącej tych czynności
– wysokość dodatkowego zobowiązania podatkowego w części dotyczącej podatku naliczonego wynikającego z powyższej faktury wynosić będzie 100% (art. 112c ust.1 ustawy o VAT).
17. Sprzedaż TAX FREE (art. 129 ust. 2 ustawy o VAT)
• Zgodnie ze zmianą, w przypadku gdy sprzedawca dokona zwrotu podatku w gotówce i uzyska dokument, na którym podróżny potwierdził własnoręcznym czytelnym podpisem otrzymanie zwrotu kwoty podatku po upływie terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, podatnik będzie mógł dokonać korekty podatku należnego od tej dostawy w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym otrzymał ten dokument. Prawo do dokonania korekty będzie możliwe gdy sprzedawca będzie w posiadaniu tego dokumentu nie później niż przed upływem 10 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dokonano dostawy. Termin ten jest analogiczny, jak w sytuacji otrzymania po terminie do złożenia deklaracji podatkowej dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej.
18. Korekta deklaracji złożonych w systemie OSS i IOSS (art. 130c ust. 8, art. 133 ust. 8 i art. 138g ust. 8 ustawy o VAT)
• Nowelizacja przepisów o VAT wprowadziła przepis (art. 130ca ust. 1 ustawy o VAT), zgodnie z którym podatnik, dla którego państwem członkowskim konsumpcji jest Polska, składa korektę deklaracji VAT drogą elektroniczną, za pomocą aplikacji informatycznej udostępnionej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych, do Łódzkiego Urzędu Skarbowego. Z uwagi na to, że podatnik składając korektę deklaracji może już nie być zidentyfikowany na potrzeby procedury szczególnej rozliczania VAT, art. 3 ust. 3 pkt 3 tej ustawy określa Łódzki Urząd Skarbowy jako właściwy organ podatkowy dla podatników, dla których państwem członkowskim konsumpcji jest Polska, zidentyfikowanych na potrzeby tej procedury, bezpośrednio w przepisie konieczne jest doprecyzowanie właściwego urzędu, do którego będą składane takie korekty.
• Z kolei dodany (art.130ca ust. 2 ustawy o VAT) określa jakie dane będzie zawierała korekta deklaracji.
• Następnie (art. 130ca ust. 3 ustawy o VAT), reguluje kwestie waluty w jakiej należy sporządzić korektę deklaracji oraz sposób przeliczania waluty krajowej na euro. Zgodnie z projektowanym przepisem w tym przypadku odpowiednie zastosowanie będą miały przepisy art. 130c ust. 6 i 7 ustawy o VAT. Oznacza to, że korekty będą sporządzane w euro, natomiast w sytuacji gdyby konsumenci dokonywali płatności w innych walutach niż euro, do ich przeliczenia na euro należałoby zastosować kurs wymiany opublikowany przez Europejski Bank Centralny w ostatnim dniu danego okresu rozliczeniowego (tj. ostatni dzień kwartału) albo – jeżeli nie zostanie opublikowany w tym dniu – kurs wymiany opublikowany następnego dnia.
• Dodatkowo co istotne kwotę VAT, w odniesieniu do której dokonywana jest korekta, trzeba będzie wpłacić w euro, na rachunek bankowy Łódzkiego Urzędu Skarbowego (art. 130ca ust. 4 ustawy o VAT).
18.1.Korekta deklaracji złożonych w systemie OSS
Przepisy zawarte w art. 130ca ustawy o VAT znajdą analogiczne zastosowanie do dodanego art. 133a ustawy o VAT. W przypadku bowiem transakcji rozliczonych uprzednio w procedurze nieunijnej w ramach systemu OSS przewiduje się identyczne zasady składania korekt deklaracji. Korekta składana jest bezpośrednio do państwa członkowskiego konsumpcji, przy czym następuje to poza systemem OSS.
18.2.Korekta deklaracji złożonych w systemie IOSS (art. 138ga ustawy o VAT)
Korygowanie transakcji rozliczonych przez Import One Stop Shop (IOSS) następuje zasadniczo w bieżącej deklaracji składanej w tym systemie. Jednakże w określonych sytuacjach wskazanych w art. 61 ust. 2 rozporządzenia nr 282/2011 (upływ 3 lat po terminie złożenia deklaracji) i art. 61a ww. rozporządzenia (zaprzestanie korzystania z procedury szczególnej, zmiana państwa członkowskiego identyfikacji) korekta taka może być złożona wyłącznie bezpośrednio do państwa członkowskiego konsumpcji (poza systemem IOSS). Nowelizacja wprowadziła również analogiczne zasady składania korekt deklaracji w procedurze IOOS jak w przypadku OSS. Korekta składana jest bezpośrednio do państwa członkowskiego konsumpcji, przy czym następuje to poza systemem IOSS. Zaproponowane przepisy zawierają analogiczne rozwiązania, jak te przewidziane w art. 130ca oraz 133a ustawy o VAT.
Przepisy przejściowe
Przepisy art. 130ca, art. 133a oraz art. 138ga ustawy zmienianej w art. 1 stosuje się również do okresów rozliczeniowych przypadających przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy (art. 26 ustawy nowelizującej).
W przypadku gdy podstawą tytułu wykonawczego jest korekta deklaracji VAT, o której mowa w art. 130ca ust. 1, art. 133a ust. 1 i art. 138ga ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, wierzyciel, w terminie do dnia 31 grudnia 2025 r., wraz z przekazaniem wniosku egzekucyjnego i tytułu wykonawczego zawiadamia organ egzekucyjny o numerze, za pomocą którego zobowiązany został zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej w państwie członkowskim Unii Europejskiej innym niż Rzeczpospolita Polska, jeżeli informacja ta nie jest ujęta w tytule wykonawczym (art. 27 ustawy nowelizującej).
II.ZMIANY W PODATKU DOCHODOWYM OD OSÓB FIZYCZNYCH/PRAWNYCH 1.Przesunięcie terminów rozpoczęcia przesyłania plików JPK w zakresie podatków dochodowych
Z dniem 1 lipca 2023 r. wejdą w życie przepisy opóźniające o rok rozpoczęcie wdrażania obowiązku regularnego przesyłania plików JPK przez podatników podatku dochodowego. A zatem podatnicy podatku dochodowego pliki JPK przesyłać będą obowiązani regularnie począwszy od roku podatkowego rozpoczynającego się po dniu:
1) 31 grudnia 2024 r. – w przypadku podatkowych grup kapitałowych oraz podatników podatku dochodowego od osób prawnych, których wartość przychodu w poprzednim roku podatkowym przekroczyła 50 mln euro,
2) 31 grudnia 2025 r. – w przypadku pozostałych (innych niż wskazanych w pkt 1) podatników podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatników podatku dochodowego od osób fizycznych obowiązanych do przesyłania plików JPK_VAT,
3) 31 grudnia 2026 r. – w przypadku pozostałych (tj. innych niż wskazani w pkt 1 i 2) podatników podatku dochodowego.
2.Ulga rehabilitacyjna (art. 26 ust. 7e ustawy o PIT)
• Rozszerzeniu ulegnie katalog osób z niepełnosprawnością, który będzie pozwalał podatnikowi na odliczenie w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków poniesionych na rzecz bliskiej osoby. Dzięki tej zmianie podatnik będzie mógł skorzystać z ulgi, jeżeli niepełnosprawny wnuczek, wnuczka, babcia lub dziadek pozostaje na jego utrzymaniu. Rozwiązanie to będzie miało zastosowanie już do rozliczenia za bieżący rok.
3.Ulga na dzieci (dot. dziecka z niepełnosprawnością, art. 27f ust. 2e ustawy o PIT)
• Zlikwidowany zostanie limit dochodowy dla rodziców wychowujących jedno dziecko z niepełnosprawnością. Rozwiązanie to będzie miało zastosowanie już do rozliczenia za bieżący rok.
III. PODATEK OD SPADKÓW I DAROWIZN
1.Podwyższenie kwoty wolnej od podatku od spadków i darowizn.
Nowelizacja podwyższyła kwoty wolne od podatku od spadków i darowizn.
Wolne od podatku będą kwoty do wartości majątku:
• 36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej,
• 27 090 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej,
• 5 733 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.
IV. ZRYCZAŁTOWANY PODATEK DOCHODOWY OD NIEKTÓRYCH PRZYCHODÓW OSIĄGANYCH PRZEZ OSOBY FIZYCZNE
1.Ryczałt od przychodów z najmu prywatnego
• Nowelizacja wprowadziła, że małżonkowie będą stosować wyższą stawkę ryczałtu 12,5% przychodów dopiero po przekroczeniu limitu 200 tys. zł (obecnie limit wynosi 100 tys. zł). Rozwiązanie to będzie miało zastosowanie już do rozliczenia za bieżący rok.