Do dnia 15 października podatnicy, u których wystąpiły przesłanki do zmiany urzędu skarbowego na wyspecjalizowany, tzw. „duży urząd”, muszą o tym zawiadomić naczelnika dotychczasowego urzędu skarbowego.

Utworzenie Krajowej Administracji Skarbowej nie wpłynęło na struktury urzędów, więc podatnicy, którzy do tej pory podlegali pod wyspecjalizowane urzędy skarbowe, wciąż są obowiązane w nich rozliczać. Wprowadzono natomiast dodatkową przesłankę, decydującą o podleganiu pod taki urząd, tj. zeznanie podatkowe CIT lub deklaracja VAT.

Podmioty objęte właściwością dużych urzędów skarbowych:

  1. Podatkowe grupy kapitałowe
  2. Banki
  3. Zakłady ubezpieczeń
  4. Jednostki działające na podstawie przepisów ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych
  5. Jednostki działające na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych
  6. Oddziały lub przedstawicielstwa przedsiębiorstw zagranicznych
  7. Osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które:

a) w roku podatkowym osiągnęły przychód netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług o równowartości co najmniej 5 000 000,00 EUR, według kursu średniego ogłaszanego przez NBP na koniec roku podatkowego, ustalony na podstawie sprawozdania finansowego sporządzonego zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości albo

b) jako rezydenci, w rozumieniu prawa dewizowego, biorą udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym za granicą lub w ich kontroli, albo posiadają udział w kapitale takich przedsiębiorstw albo

c) są zarządzane bezpośrednio lub pośrednio przez nierezydenta, w rozumieniu przepisów prawa dewizowego lub nierezydent dysponuje co najmniej 5% głosów na zgromadzeniu walnym bądź zgromadzeniu wspólników albo

d) jako rezydenci, w rozumieniu przepisów prawa dewizowego jednocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym w rozumieniu innych ustaw lub jego kontroli albo posiadają jednocześnie udział w kapitale takich podmiotów

– z wyłączeniem podatników i płatników podatku akcyzowego, podatku od gier oraz podatku od wydobycia niektórych kopalin w zakresie tych podatków.

Wymieniony w pkt 7 lit. a przychód netto, jeśli nie da się ustalić na podstawie sprawozdania finansowego, ustala się na podstawie zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (bądź poniesionej straty) w roku podatkowym, a jeśli nie da się określić wysokości na tej podstawie, to jako wysokość przychodu przyjmuje się wielkość netto dokonanej dostawy towarów oraz świadczenia usług (na terytorium kraju, poza terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowo, eksport), ustaloną na podstawie deklaracji VAT za okres od stycznia do grudnia lub za cztery kwartały danego roku podatkowego.

Warto wskazać, że użycie łącznika „albo” w pkt 7 świadczy o tym, że aby podlegać pod wyspecjalizowany urząd skarbowy wystarczy, że zostanie tylko jeden z ww. warunków.

Należy pamiętać, że osoby fizyczne nie są objęte wymienionymi przepisami i tym samym nie podlegają naczelnikom dużych urzędów, nawet wówczas, gdy osiągane przez nie przychody przekraczają próg ustawowy. Mogą jednak być objęte ich właściwością spółki cywilne i osobowe spółki prawa handlowego, pomimo że nie są podatnikami CIT.

W przypadku osiągnięcia przychodu w wysokości 5 000 000 euro, zmiana organu podatkowego na naczelnika dużego urzędu skarbowego, następuje dopiero od 1 stycznia drugiego roku po roku, w którym przekroczono próg. Ponadto, uzyskanie 5 000 000 euro przychodu nie zawsze jest równoznaczne z przekroczeniem progu, ponieważ na potrzeby weryfikacji czy ziścił się warunek do zamiany urzędu posłużono się konkretnym kursem: średni kurs NBP na koniec roku podatkowego, nie kalendarzowego, także nie u każdego podatnika będzie to kurs na dzień 31 grudnia.

W przypadku pozostałych podmiotów (pkt 1-6 oraz 7 lit. b-d) nie trzeba czekać na wyznaczenie wskaźnika do weryfikacji, więc w przypadku spełnienia jednego z warunków, naczelnik dużego urzędu skarbowego staje się właściwy od 1 stycznia roku następującego po roku, kiedy ziścił się warunek.

Zawiadomienie o zmianie urzędu należy przesłać do 15 października roku poprzedzającego rok, od którego nastąpi zmiana do dotychczasowego naczelnika urzędu skarbowego, także w przypadku gdy zmiana następuje z dużego urzędu na zwykły.

Niedochowanie tego terminu grozi nałożeniem kary grzywny, jednak dopóki organ nie otrzyma sprawozdania lub nie podejmie konkretnych czynności wobec podatnika możliwe jest uniknięcie tej sankcji przez złożenie czynnego żalu przy jednoczesnym zawiadomieniu o zmianie właściwości naczelnika urzędu skarbowego.